Bill Law

BBC Orta Doğu uzmanı

Uluslararası Af Örgütü Bahreyn hükümetinin reform sözlerini yerine getirmemesini kınadı. Örgüt, ülkede yoğunlaşan baskı sarmalıyla köklü reform planlarının rafa kaldırıldığını kaydetti.

Af Örgütü, Bahreyn’de geçen yıl hükümet aleyhtarı ayaklanmanın bastırılması sırasındaki insan hakları ihlallerini inceledi.

Bahreyn, 18 ayı aşkın süredir toplumsal gerginliklere sahne oluyor. Krallıktaki çatışmalarda en az 60 kişi öldü; bunlar arasında polisler de bulunuyor. Muhalefet grupları ölü sayısını 80 olarak veriyor, yetkililer ise bu sayıyı kabullenmiyor.

Af Örgütü’nden Covadonga de la Campo Alonso, Bahreyn Bağımsız Soruşturma Komisyonu 23 Kasım 2011’de bir rapor yayımladığında, bunun ülkenin reform yolunda olduğuna bir işaret olarak değerlendirildiğini kaydetti.

Ancak, Covadongade la Campo Alonso, son dönemde her türlü toplantı ve yürüyüşlerin yasaklandığı, 31 Bahreynlinin vatandaşlıktan çıkarıldığı ve çocuklar dahil olmak üzere insanlara işkence edildiği haberlerinin geldiği ülkede, durumun giderek ve belirgin şekilde kötüleştiğini bildirdi.

Geçen yılki ayaklanmanın bastırılmasından sonra binlerce kişinin işten atıldığı, bunların hemen tümünün Sünni bir Krallıkla yönetilen ülkede nüfusun çoğunluğunu oluşturan Şiiler olduğu kaydedildi.

Yönetimin protestolar karşısında tutumu uluslararası eleştirilere hedef olduğundan Bahreyn Kralı Hamad bin İsa el Halife, Mısırlı avukat Şerif Bassiuni’yi insan hakları ihlali iddialarını soruşturacak bağımsız komisyonun başına atamıştı. Komisyonun raporu kapsamlı ve suçlayıcı nitelikteydi.

Kral raporun sonuçlarını kabul etti ve güvenlik güçlerinin aşırı güç kullandığı, gözaltında işkence de dahil çok çeşitli ihlaller olduğu ve kamu kesimiyle özel sektörde 4000’den fazla kişinin işten çıkarıldığı doğrulandı.

Bağımsız Komisyon, kapsamlı hukuki ve siyasi reformlara gidilmesi, işlerinden atılan kişilerin yeniden görev başı yapmalarına izin verilmesi çağrısında bulundu.

O dönemde Kralın bağımsız bir soruşturma komisyonu kurulmasını kararlaştırması, ileriye dönük bir adım olarak değerlendirilmiş, en kuşkulu gözlemciler bile Profesör Bassiuni ile ekibine tanınan çalışma özgürlüğünü hayretle karşılamıştı. Kral Hamad’ın rapordaki bulguları kabul etmesi ve reform taahhüdünde bulunması da, daha büyük hayret uyandırmış, uluslararası çevrelerde övgü toplamıştı.

Geçen hafta Bahreyn Çalışma Bakanı, Uluslararası Çalışma Örgütü’nde yaptığı açıklamada, işten atılan kişilerin % 98’inin yeniden iş başı yaptığını açıklarken, Bahreyn İşçi Sendikaları Federasyonu’ndan Kerim Radhi, en az 500 kişinin hala işine dönemediğini bildirdi.

Bahreyn yönetimi Bağımsız Komisyonun tavsiyelerinin uygulanmasına devam edildiğini söylüyor. Ancak merkezi Washington’da bulunan Orta Doğu Demokrasi Projesi, Komisyonun 26 tavsiyesinden yalnızca 3’ünün tam anlamıyla, diğer 15 tavsiyenin kısmen uygulandığını, en hassas maddeler olarak görülen 7 tavsiyeninse uygulanmadığını kaydetti.

Uluslararası Af Örgütü de, İngiltere ve ABD Dışişleri Bakanlıklarının Bahreyn’e daha fazla baskı yapmalarını istedi.