Tunus’ta başlayarak, 2010 yılında Arap coğrafyasındaki bir çok ülkeye yayılan ve kamuoyunda ”Arap Baharı” olarak adlandırılan özgürlük hareketlerinden, Türkiye’nin ihracatı sınırlı etkilendi.
AA muhabirlerinin Ekonomi Bakanlığı verilerinden derlediği bilgilere göre, Türkiye’nin, Arap Baharı’nın yaşandığı ülkelerden Bahreyn, Cezayir, Mısır, Ürdün ve Yemen’e yaptığı ihracat, halk ayaklanmasından sınırlı ölçüde etkilendi. Libya ve Suriye ise ihracatın büyük düşüş yaşadığı ülkeler oldu.
Türkiye’nin Bahreyn’e yaptığı ihracat 2010 yılında 172 milyon dolar iken, Arap Baharı’ndan sonra sınırlı bir düşüş kaydederek, 160 milyon dolara geriledi. Türkiye’nin 2012 yılının ocak-ağustos döneminde bu ülkeye gerçekleştirdiği ihracat ise 10 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Cezayir’e yapılan ihracat 2009’da 1 milyar 780 milyon dolar iken, 2010’da 1 milyar 505 milyon dolara, 2011’de ise 1 milyar 471 milyon dolara düştü. Bu yılın 8 ayında yapılan ihracat ise 1 milyar 135 milyon dolar oldu.
Arap Baharı’yla Türkiye’nin ihracatının sınırlı etkilendiği ülkelerden birisi de Mısır oldu. Türkiye bu ülkeye 2009 yılında 2 milyar 618 milyon dolar ihracat gerçekleştirirken, bu rakam 2010’da kısmi etkilenerek 2 milyar 251 milyon dolara düştü. Mısır’a yapılan ihracat 2011’de yeniden toparlanarak, 2 milyar 759 milyon dolara yükseldi. 2012’nin 8 ayında gerçekleştirilen ihracat ise 2 milyar 472 milyon dolar oldu.
Ürdün’e gerçekleştirilen ihracat, 2009 yılında 456 milyon dolar, 2010’da 571 milyon dolar olurken, 2011’de ihracat 507 milyon dolara düştü. 2012 ocak-ağustos döneminde 498 milyon dolarlık ihracat yapıldı.
Benzer bir gelişme Yemen’de de yaşandı. 2009’da Yemen’e yapılan ihracat 379 milyon dolar iken, 2010’da bu rakam 330 milyon dolara, 2011’de ise 273 milyon dolara geriledi. Yılın ilk 8 ayında bu ülkeye gerçekleştirilen ihracat ise 325 milyon dolar oldu.
– Libya ve Suriye’ye yapılan ihracat olumsuz etkilendi –
Arap Baharı’nın etkisiyle ihracatta keskin düşüşün yaşandığı iki ülke Libya ve Suriye oldu. Türkiye’nin Libya’ya gerçekleştirdiği ihracat 2009 yılında 1 milyar 799 milyon dolar, 2010 yılında 1 milyar 932 milyon dolar olurken, bu rakam, ülkede yaşanan ayaklanmaların etkisiyle 2011’de 748 milyon dolara geriledi.
Libya’ya yapılan ihracat, ülkedeki olayların sona ermesiyle 2012 yılında tekrar ivme kazanırken, bu yılın 8 ayında 1 milyar 334 milyon dolara yükseldi.
Suriye’ye yapılan ihracat 2009 yılında 1 milyar 425 milyon dolar, 2010’da ise 1 milyar 845 milyon dolar olarak gerçekleşirken, 2011’de bir miktar azalarak, 1 milyar 610 milyon dolara geriledi.
Suriye’deki iç karışıklık ve iki ülke arasında yaşanan gerginliğin de etkisiyle 2012 yılında bu ülkeye yapılan ihracatta ciddi bir gerileme yaşandı. Yılın 8 ayında ihracat 360 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Tunus ise Arap Baharı’nın yaşanmasına rağmen ihracatın olumsuz etkilenmediği tek ülke oldu. Türkiye’nin buraya yaptığı ihracat 2009’da 647 milyon dolar, 2010’da 714 milyon dolar, 2011’de 802 milyon dolar oldu. Bu yılın ocak-ağustos döneminde gerçekleştirilen ihracat ise 518 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Türkiye’nin Arap Baharı’nın yaşandığı ülkelere yaptığı ihracatın (milyon dolar) yıllara göre değişimi şöyle;
Ülkeler 2009 2010 2011 2012*
Bahreyn 114 172 160 108
Cezayir 1.780 1.505 1.471 1.135
Libya 1.799 1.932 748 1.334
Mısır 2.618 2.251 2.759 2.472
Suriye 1.425 1.845 1.610 360
Tunus 647 714 802 518
Ürdün 456 571 507 498
Yemen 379 330 273 325
*Ocak-Ağustos dönemi
AA