Geçen yıllarda yüksek petrol fiyatlarının etkisiyle bütçe fazlası veren Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkeleri, düşen petrol fiyatlarıyla beraber sıkışmaya başladı. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, düşük petrol fiyatlarının özellikle Arap ülkelerinin bütçeleri üzerinde ciddi baskı yarattığını söyledi. Baskının en çok petrol ve gaz ihracatına aşırı bağımlı ekonomilerde hissedildiğini belirten Birol, kısa vadede bu ülkelerin gelirlerini arttırmaya odaklanmak isteyeceklerine işaret etti. Birol, bu ülkelerin baskıdan kurtulmak için ekonomilerini çeşitlendirmeye yönelmeleri gerektiğini vurguladı.
Bütçe açığı, GSYH’nİn %20’sine ulaştı
Gelirlerinin yüzde 80’i petrolden olan Suudi Arabistan’ın bütçe açığının bu yıl GSYİH’sinin yüzde 20’sine ulaşması bekleniyor. 2016 için hedef ise yüzde 19.4. Suudi Arabistan’ın net ülke dışı varlıkları ağustos ayı sonunda yedinci ay üst üste düşerek 656.5 milyar dolara geriledi. Ülke bu yıl ayrıca piyasalardan 14.7 milyar dolar borçlandı. IMF, Suudi Arabistan’ın borçlarının GSYİH’ye oranının önümüzdeki yıl yüzde 17 artacağını hesaplıyor. Suudi Arabistan’ın bütçedeki açığı kapatmak için ise uluslararası fonlarda bulunan 70 milyar dolardan fazla parasını geri çektiği belirtiliyor.
‘5 yılda rezervlerini tüketirler’
IMF, Suudi Arabistan’ın şu anda uyguladığı mali politikaları sürdürmesi halinde, 5 yıl sonra harcamalarını yapabilmesi için gereken mali kaynaklarını tüketeceğini açıkladı. Düşen petrol fiyatları nedeniyle, diğer Körfez ülkeleri Bahreyn ve Umman’ın da aynı sorunla karşı karşıya olduğunu kaydeden IMF, mali politikalara çekidüzen verilmesini istedi.
Kuveyt ve Katar’ın ise kendilerine 20 yıl daha yetecek kadar mali kaynağa sahip oldukları IMF tarafından hesaplandı. Suudi yetkililer, Arap dünyasının en büyük ekonomisi olan ülkenin daha önce de benzer krizlerde olduğu gibi petrol fiyatlarındaki bu düşüşü atlatabileceğini düşünüyor. Fakat IMF bu ülkelerin mevcut politikalarıyla 5 yıldan kısa sürede rezervlerini tüketeceklerine dikkat çekiyor.
70 milyar dolarını geri çekti
Suudi Arabistan, petrol fiyatlarındaki düşüşten doğan döviz kaybını dengelemek için uluslararası fonlarda yönetilen 10 milyarlarca dolarını geri çekti. Suudi Arabistan Para Ajansı´nın döviz rezervleri, geçen yıl petrol fiyatları düşmeye başladığından bu yana 73 milyar dolar azaldı. Insight Discovery´nin fon yöneticilerinden aldığı bilgilere göre yaptığı tahmin, son altı ayda Suudi Arabistan´ın 50-70 milyar doları geri çektiği yönünde. Bazı fon yöneticileri, toplam rakamın 70 milyar doların üzerinde olabileceğini belirtiyor.
Petrol fiyatları daha da düşecek
Goldman Sachs, rafine petrol stoklarının maksimum kapasiteye yaklaştığı ortamda ham petrol fiyatlarında keskin düşüşün devam edeceğini öngördü. Goldman Sachs yayımladığı yatırımcı notunda, “ABD ve Avrupa’da damıtılmış ürün stokları tarihin en yüksek seviyesine yaklaştı. Rafinerilerin kapasite kullanımlarının rekor seviyeye yaklaştığı ortamda, benzin gibi ürünlerde talepte büyüme ise ılımlı seviyede kaldı. 1998 ve 2009’da olduğu gibi artan ürün stokları, ham petrol fiyatlarını keskin şekilde aşağı itiyor” ifadelerine yer verdi.
MeydanGazetesi.com.tr