“Ik zou graag terug naar huis gaan, als de kans niet zo groot was dat ik gearresteerd zou worden.” Aan het woord is Ahmed al-Haddad, een twintiger uit Bahrein, in zijn lichte studio in het centrum van Maastricht waar hij sinds anderhalf jaar woont. Hij studeert er sociale wetenschappen, naast zijn werk voor de European Bahraini Organisation for Human Rights.
De vorige keer dat hij terugging, werd hij bij aankomst op het vliegveld direct gevangen gezet vanwege zijn contacten met mensenrechtenorganisaties en de oppositie. In de cel naast hem hoorde hij mensen in elkaar geslagen worden. “Ik heb geluk gehad dat ze mij niet gemarteld hebben en dat ik na twee weken het land mocht verlaten”, vertelt hij. Wat in zijn voordeel werkte, was dat zijn familie in een wijk met vooral Soennieten in de hoofdstad Manama woont en zijn buurman bekend staat als één van de grootste folteraars van het land.
In Bahrein heerst een Soennitisch koningshuis over een meerderheid van Sjiieten die stelselmatig gediscrimineerd worden. Toch is er geen strijd tussen Soennitische en Sjiitische moslims aan de gang, zoals het regime de wereld wil laten geloven, benadrukt Al-Haddad. Ook Soennieten zitten bij het verzet en ook Sjiieten steunen de monarchie. Zelf komt hij uit een gemengd gezin; zijn moeder is Soennitisch en zijn vader Sjiitisch. Hij wijst naar de flessen wijn op tafel. “Net als veel anderen in de oppositie ben ik niet gelovig.” Zijn ouders die nog in Bahrein wonen, hebben hem ondanks het gevaar nooit ontmoedigd om activist te worden. Zijn vader, een dokter, deed hetzelfde toen hij jonger was.
Al-Haddad probeert bij de Europese Unie steun te krijgen voor de Bahreinse verzetsbeweging. “Europese politici hebben vaak hun zorg uitgesproken over de situatie, maar er gebeurt niets vanwege de grote economische belangen in de Golfregio”, zucht hij. “De EU en de Verenigde Staten beweren mensenrechtenschendingen wereldwijd aan de kaak te stellen, maar houden zich stil als het over hun bondgenoot Bahrein gaat.” De VS heeft bovendien zijn Vijfde Vloot in het land gestationeerd. Andere trouwe bondgenoten van de Bahreinse koning zijn Saoedi-Arabië en de andere Golfstaten. Met de bewering dat Iran de oppositie steunt om meer invloed in de regio te krijgen, weet het regime zowel het westen als de Arabische wereld veel angst in te boezemen. Hier is echter nooit bewijs voor gevonden.
Onlangs overleed een vriend van Al-Haddad in de gevangenis, de vierde al sinds 2011. Af en toe zou hij wel willen opgeven maar, zegt hij, al decennialang is er bijna elke tien jaar een revolutie in Bahrein. “Die werden allemaal snel de kop in gedrukt. Deze is anders. Vanwege internet en mobiele telefoons is het nu veel gemakkelijker om mensen op de hoogte te houden en te mobiliseren.”