Hat sanatının 500 yılı Bahreyn’e taşındı Sakıp Sabancı Müzesi’nin geçmişte Louvre, Berlin Deutsche Guggenheim, New York Metropolitan başta olmak üzere pek çok önemli müzede sergilenen ve alanının en önemlilerinden biri olan ‘Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu’ndan oluşturulan sergi, Bahreyn Milli Müzesi’nde açıldı. Zer-endud levha. Mustafa Rakını tarafından yazılmış. YASEMİN BAY – BAHREYN yasemin@isianbularuiews.com Sakıp Sabancı’nın ünlü ‘Kitap Sanatları ve Hat Koleksiyonu’ Bahreyn’e taşındı. Sakıp Sabancı Müzesi’nin (SSM) 1989 yılından itibaren New York Metropolitan, Paris Louvre ve Berlin Deutsche Guggenheim başta olmak üzere pek çok önemli müzede sergilenen bu önemli koleksiyonu bu kez Bahreyn Milli Müzesi’nde izleyicilerle buluşuyor. “İslam Hat Sanatının Beş Yüz Yılı” başlıklı sergi, Bahreyn Milli Müzesi’nin 25. kuruluş yıldönümü etkinlikleri kapsamında gerçekleştirildi. Tasarımını Boris Micka’ııııı gerçekleştirdiği sergi 85 eserden oluşuyor. Bahreynlileriıı özel bir ilgi gösterdikleri sergide, SSM Müdürü Nazan Ölçer’in özenli seçkisiyle, 15’i Kuran-ı Kerim olmak üzere, çeşitli levha ve Hilye-i Şerif örnekleri, kıt’alar, mtırakkalar ve resimli dua kitapları ile birlikte Osmanlı sultanlarının tuğralarını taşıyan belgeler ve hattatların yazı takımlarından parçalar yer alıyor. Kültür Bakanı’nın özel isteği 15. Yüzyıldan 20. yüzyıla kadar tarihlenen kitap sanatları ve hat eserlerine ayrıca Sakıp Sabancı Müzesi koleksiyonundan tablolar da eşlik ediyor. Feyhaman Duran, Halil Paşa, Osman Haıııdi Bey, Şehzade Abdülmecid Efendi’nin de aralarında bulunduğu usta ressamlara ait olan bu 9 yağlıboya tablonun ortak özelliği ‘hat’ sanatını konu alan yapıtlar olması. Öte yandan yapıtlar sadece Osmanlı coğrafyasından değil, farklı İslam ülkelerine ait. Dolayısıyla sergi geniş bir yelpazede hat ve kitap sanatının inceliklerini, özenini sunmuş oluyor. Sakıp Sabancı Müzesi’nin bu koleksiyonunun Bahreyn’e taşınmasının ardındaki en önemli isim ise Bahreyn Kültür Bakanı Slıaikha Mai bint Mohammed Al Khalifa. SSM Müdürü Nazan Ölçer, Bahreyn Kültür Bakanı’nın geçtiğimiz yıl müzeyi ziyaret ettiğini ve koleksiyondan çok etkilendiğini söylüyor. Ziyaretinin ardından Slıaikha Mai, koleksiyondan bir seçkinin Bahreyn Milli Mtızesi’ne taşınması için Nazan Ölçer’le bağlantıya geçmiş. Müzenin koleksiyonundan hem uzak hem yakın geçmişi yansıtan özenli bir seçki yapılmış. Bahreyn Milli Müzesi tüm bu eserlerin yanı sıra hat sanatıyla ilgili belgesel filmleri ve eğitim programlarını da serginin kapanış tarihi olan 13 Nisan’a kadar ağırlayacak. Müze 1988 yılında açılmış Bahreyn’in en eski ve en büyük devlet müzelerinden biri olan Bahreyn Ulusal Müzesi 1988 yılında açılmış. Dokuz galeri, eğitim salonu ve laboratuvarları bünyesinde barındıran müzede Bahreyn’in 6 bin yıllık geçmişi sunuluyor. Arkeolojik buluntular ve etnografık sergilemelerin yanı sıra müze her yıl Bahreyn’in genç, çağdaş sanatına yönelik kapsamlı sergiler de düzenliyor. Sakıp Sabancı 1970’li yıllardan itibaren başta güzel yazı örnekleri ve Kuran-ı Kerim nüshaları olmak üzere, sanatlı elyazması kitap koleksiyonu oluşturmaya başladı. Sabancı’nın bu ilgisi ise Sultan II. Mahmud’un yazmış olduğu bir levhasını satın almasıyla başladı. 14. yüzyıl sonlarından 20. yüzyıla değin uzanan koleksiyon el yazması Kuran-ı Kerim nüshaları, ünlü hattatların yazmış olduğu ayet ve hadisler, kıt’a, murakka ve levhalar halindeki hüsnühatlar, Osmanlı padişahlarının tuğralarının yer aldığı resmi belgeler ve hat yazı araçlarıyla alanının en önemlilerinden. Koleksiyonun en eski örnekleri arasında 1441 – 42 yılında Abdullah Herevi hattıyla muhtemelen Semerkand’da kopya edilen Kuran nüshası ve 1440 civarında muhtemelen Bursa‘da kopya edilen Kuran cüzü yer alıyor. Müze, bu önemli geleneksel sanatı günümüze de taşıyor. Koleksiyonda yer alan Kutluğ Ataman’ın müsenna veya aynalı adı verilen, simetrik yazı kompozisyonlarını hatırlatan videoları ve Ahmet Oran’ın kaligrafik kompozisyonu günümüzle güçlü bağlantılar kuruyor.